Wandeling door groen Uithoorn

De wandeling voert van de Tuin van Bram de Groote via het moerasbos van de Zijdelse Zomp naar het oeverland van het Zijdelmeer en via het jaagpad langs de Amstel naar het Fort aan de Drecht.
Door: Jan Maarten Pekelharing
Uit: Landschap Noord-Holland, september 2010.

Afstand: 7 kilometer.
Startplaats:Tuin Bram de Groote t/o Boterdijk 61 Uithoorn.
Belangrijke informatie: Paden kunnen modderig zijn.
Meer informatie: Tuin iedere 2e zondag open in maanden april t/m september (13-16 u.). Zondagmiddag 12 september 2010 rondleidingen. Connexxion buslijn 170 van Amsterdam-CS met bestemming Amstelplein-Uithoorn stopt aan de Watsonweg.
Parkeren: komend van N 201 naar Watsonweg (Meerwijk-West). In haakse bocht linksaf, Korte Polderweg, en weer links: Glanskopmees. Vandaar voet-/fietspad naar Boterdijk.

1
Loop van de bushalte of parkeerplaats naar de Boterdijk. Tegenover Boterdijk 61 is de entree van de Tuin van Bram de Groote.

Vrijwilligers onderhouden na het overlijden van Bram de Groote deze siertuin (circa 5.000 m2 ). Bram verzamelde hier veel bijzondere boomsoorten. In de boomgaard staan tientallen oude fruitrassen, iets verderop ligt een paddenpoel. Een imker heeft hier bijenkasten geplaatst. Achter de vijver ligt een moerasbosje met een uilenkast. In de tuin groeien veel heemplanten.

2
Komend uit de tuin, op de Boterdijk linksaf. Meteen weer links: Elzenlaan. Het moerasbosje links hoort bij de Tuin van Bram de Groote. Aan het eind van de Elzenlaan bruggetje over en bij Watsonweg rechtsaf. Meteen weer rechts en dan op de parkeerplaats links aanhouden. Over het graspad langs de uitloper van het meer lopen. Aan het eind over weg naar rechts en eerste pad rechts, klaphek door, bruggetje over. Kronkelpad door Zijdelse Zomp volgen.

Het Zijdelmeer was ooit een uitloper van de Amstel en vormde de verbinding met het Legmeer. Op de palen in het water zitten aalscholvers graag te drogen. Dit moerasbos, de Zijdelse Zomp, en het natuurgebied aan de overzijde onderhouden vrijwilligers van het Landschap. De Zijdelse Zomp is rijk aan vogels. De ringslang is hier aangetroffen.

3
Aan het eind, op asfaltweg gekomen, linksaf. Weg tot iets voor het eind volgen, terug over graspad langs het water onder de bomen naar het parkeerplaatsje. Daar aangekomen links, bruggetje over. Pad door Landje van Vermeij volgen.

Op de plek van deze parkeerplaats stond ooit een batterij van de Stelling van Amsterdam. Het land ten zuiden van het Zijdelveld en het Zijdelmeer kon bij een dreigende vijandelijke aanval onder water worden gezet. Deze batterij lag halverwege de forten van Uithoorn en De Kwakel. Het weggetje van hier naar De Kwakel heet nog Vuurlijn. Vrijwilligers houden het Landje van Vermeij zo schraal mogelijk. Het lukt hier de karakteristieke veenvegetatie met o.a. rietorchis en moerasrolklaver terug te krijgen. Ooievaars scharrelen vaak bij hun nest op het aangrenzende weiland rond.

4 
Aan het eind van het pad linksaf, Boterdijk volgen tot het eind. Daar Laan van Meerwijk oversteken en vrijwel rechtuit blijven lopen, langs de winkels aan het Amstelplein. Aan eind van de winkelrij vrijwel rechtdoor en omhoog naar de dijk langs de Amstel.

De wilgenrij langs de Boterdijk en het rietland langs het Zijdelmeer worden onderhouden door de Knotgroep Uithoorn. Thuisbasis van de Uithoornse vrijwilligersgroepen (samen zo’n tachtig vrouwen en mannen) is de werkschuur aan de Boterdijk. In het Zijdelmeer werd vroeger gezwommen, aan de overkant was bij het toenmalige Hotel Hengelsport (het vierkante gebouw met plat dak) daartoe zand gestort. Een groot stuk van het meer (o.a. bij gemeentehuis en Amstelplein) is rond 1965 gedempt. Van het sluisje tussen het Zijdelmeer en de Amstel is niets meer terug te vinden.

5
Bij de Amstel rechtsaf, de route van het vroegere jaagpad uit de tijd van de trekvaart volgen tot bij Grevelingen. Hier staat een verwijzing naar het Fort aan de Drecht. Daarheen lopen.

Dit fort maakte deel uit van de Stelling van Amsterdam. Het ligt aan de rivier ter bescherming van dam en sluizen waarmee het land onder water kon worden gezet. Het Landschap beheert het natuurgebied rond het fort en een deel van het weidevogelreservaat hier. In dit polderland is de groene glazenmaker (libel) aangetroffen. Het fort biedt kunstenaars een atelier, verder vind je er een expositieruimte, een restaurant en een wijnspecialist.

6
Staand met de rug naar het fort rechtuit: Grevelingen. Eerste weg links, naar Gooimeer. Dan weer links en aan het eind rechts paadje in. Rechtdoor over hoog bruggetje. Polderpad volgen tot het eind bij T-kruising van paadjes. Daar linksaf en vervolgens rechts. Pad volgen, busbaan oversteken en rechtuit fietspad volgen. Bij splitsing links en bij volgende splitsing rechts aanhouden. Doorlopen tot het eind (Boterdijk). Daar linksaf en terugwandelen naar het startpunt.

Het open grasland links van het paadje aan de rand van Uithoorn lokt weidevogels (grutto, kievit). De groene strook tussen de beide delen van de woonwijk Meerwijk dient als natuurlijke verbindingszone tussen het open polderland en het Zijdelmeergebied. Op de lijnbussen na doorkruist geen autoverkeer deze groene corridor. Het riet aan de linkerhand is een helofytenfilter, indertijd aangelegd om het water dat naar het meer stroomt te zuiveren. In de zomer overnachten honderden boerenzwaluwen in dit riet. De Boterdijk was van oudsher de verbinding tussen de dorpen Uithoorn en De Kwakel. Boeren in de buurt gebruikten de melk voor de bereiding van boter en kaas. Uithoorn was destijds beroemd om z’n kaasmarkt.