Wonen bij Schiphol

6 februari was de bewonersavond over Schiphol, waarbij vragen van inwoners werden beantwoord door de gemeente en verschillende vertegenwoordigers vanuit de luchtvaart. Bekijk op YouTube de samenvatting van de bewonersbijeenkomst over Schiphol en luchtvaart.

Of lees het persbericht over de bewonersbijeenkomst.

Geachte minister Harbers,

Momenteel bereidt u samen met het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat de ‘Tijdelijke regeling groot onderhoud banenstelsel Schiphol 2024’ voor. In deze regeling staan de vervangende regels die Schiphol heeft gevraagd om tijdens de onderhoudsperioden in 2024 af te kunnen wijken van de standaardregels. Ook heeft Schiphol gevraagd om vervangende grenswaarden voor de geluidbelasting vast te stellen. 
Met deze zienswijze laten wij u weten dat wij het  principieel niet eens zijn met de aanpak van het verschuiven van (grote aantallen) vliegtuigen naar gebieden die toch al zwaarbelast zijn, zoals de Zuidoosthoek. Wij willen minder overlast, niet méér!

Situatie Uithoorn

Schiphol heeft een grote impact op onze gemeente. Voor veel van onze inwoners is het acceptabele geluidsniveau al geruime tijd overschreden. Wij vinden daarom dat élke maatregel en ontwikkeling met betrekking tot Schiphol moet leiden tot het herstellen van de verstoorde balans tussen Schiphol en haar omgeving. Een verhoging van grenswaarden, ook als deze tijdelijk is, past niet in dit streven. Keer op keer wordt de situatie in de Zuidoosthoek erkend als overbelast en wordt gesteld dat speciale aandacht noodzakelijk is. De realiteit is dat er door diverse maatregelen juist meer scheefgroei is ontstaan. 

Onderhoud Kaagbaan

Wij erkennen onderhoud als aanleiding voor de regeling, maar vinden de gevolgen voor onze inwoners onacceptabel. Het achterliggende principe van afschuiven op de omgeving is onzes inziens niet behoorlijk. Procedureel is de regeling correct opgesteld, maar de feitelijke uitkomsten zijn voor een aanzienlijk deel van onze inwoners desastreus. Dat is bij het onderhoud van de Kaagbaan van september 2023 gebleken: de procedure was juist gevolgd, maar het resultaat leidde tot wanhoop bij onze inwoners. De hele dag vluchten (500 per dag!), van ’s ochtends 6:30 tot 's avonds 22:30, de impact daarvan is niet te beschrijven. Dit is onacceptabel uit het oogpunt van leefbaarheid en een gezonde leefomgeving voor onze inwoners. En dat onderhoud was ‘slechts’ 9 dagen. 

Operatie versus leefkwaliteit

Ons standpunt is dat onderhoud onderdeel is van een normale veilige operatie en dus meegenomen moet worden in de voorwaarden die de overheid stelt aan Schiphol en Schiphol aan haar operatie. Door het verschuiven van de vliegtuigen stelt u de operatie boven de leefkwaliteit van onze inwoners. De balans, waar onze inwoners al zo lang naar verlangen en die wij voor onze inwoners eisen, moet worden hersteld. En dat betekent op zijn minst dat onderhoud moet vallen binnen de grenswaarden.

Belofte naar de toekomst

Verder roepen wij u op om in ieder geval te zorgen dat onze inwoners zo min mogelijk belast worden, ook tijdens het onderhoud van andere banen. De belangrijkste knop om aan te draaien is de operatie. Indien alle mogelijkheden rond de operatie zijn uitgeput vragen wij van u een belofte naar de toekomst: voorzie in regelgeving die grenswaarden stelt aan de operatie van Schiphol, óók gedurende onderhoudsperiodes. Daarnaast merken wij bij inwoners behoefte aan communicatie en verwachtingenmanagement. 

Samenvattend willen wij u de volgende punten meegeven:

1. Zo min mogelijk belasting van de gezonde leefkwaliteit, los het onderhoud op binnen de grenswaarden;
2. Geen zware vliegtuigen op de secundaire banen in het algemeen en specifiek geen starts van zware vliegtuigen van de toch al zwaarbelaste Aalsmeerbaan;
3. Strikter vliegen van de bocht bij Uithoorn;
4. Referentiecheck hoe onderhoud elders bij grote luchthavens gebeurt;
5. Goede communicatie, bijvoorbeeld per brief, en andere kanalen. Ook informatie per dagdeel zodat mensen bijvoorbeeld kunnen plannen om elders te werken;
6. Belofte naar de toekomst meenemen in de communicatie; geef mensen een perspectief!
7. Biedt thuiswerkers een (gratis) alternatief.

Wij realiseren ons dat onderhoud noodzakelijk is; iedereen wil een veilige luchthaven. De gevolgen van onderhoud moeten echter niet afgewenteld worden op de omgeving, maar zijn een normaal onderdeel van een gezonde operatie. Graag zien wij uw reactie tegemoet op bovenstaande punten, als ook de wijze waarop zij worden meegenomen in de uitwerking van de regeling.

Hoogachtend, 
Burgemeester en wethouders van Uithoorn, 
De secretaris,                     de burgemeester, 
M. C. Wegewijs                     P.J. Heiliegers

Gelegen vlakbij Schiphol ervaren de inwoners van Uithoorn de lusten, maar ook steeds vaker de lasten van de luchtvaart. Schiphol zorgt voor economische groei en internationale bereikbaarheid, maar ook voor bovenmatige overlast voor Uithoorn en omliggende gemeenten. Deze overlast neemt toe en is onevenredig groot geworden. Voornamelijk door het frequentere gebruik van de Aalsmeerbaan, die dicht bij Uithoorn ligt en waarvan de vliegroutes over Uithoorn en De Kwakel gaan. Daarnaast maken mensen zich zorgen om hun gezondheid door de uitstoot van schadelijke stoffen. Zo kan het niet langer: het is hoog tijd om écht werk te maken van de leefkwaliteit in de Zuidoosthoek (Uithoorn, Aalsmeer, Amstelveen en Nieuwkoop). 

Krimp is enige oplossing

Hoewel de problemen in Uithoorn op de radar van politiek Den Haag staan, zijn er nog onvoldoende maatregelen genomen en sommige ingevoerde maatregelen hebben zelfs negatieve gevolgen voor de Zuidoosthoek. Om de overlast te verminderen en de leefbaarheid van Uithoorn te bevorderen, is krimp van het aantal vluchten volgens ons de enige oplossing. In mei 2021 heeft de raad een motie aangenomen waarin wordt gepleit voor deze krimp, en de plannen van het kabinet om het aantal vluchten te verminderen worden dan ook zeer verwelkomd.

Scheefgroei Aalsmeerbaan herstellen

Als gemeente dringen we erop aan dat vooral op de Aalsmeerbaan het aantal vluchten vermindert. Zodat de Aalsmeerbaan nu én in de toekomst weer de functie krijgt die was bedoeld: vluchten opvangen als secundaire baan. Dat betekent dat zoveel mogelijk de primaire banen worden gebruikt en pas als dat niet meer kan secundaire banen zoals de Aalsmeerbaan. Wij realiseren ons dat krimp ook gewenst is voor de preferente banen. Dit betekent dat als andere banen ook een vermindering van vluchten moeten krijgen, verdere krimp noodzakelijk is. 

Bescherming van individuele bewoners

Daarbij streven we niet naar een bepaald aantal vluchten. Ons doel is individuele bescherming en beperking van de contouren. Wel dringen we erop aan dat er een maximumaantal vluchten wordt afgesproken. Omdat dat een helder en eenduidige norm is. Niet de enige norm, maar wel een die een harde bescherming geeft voor onze inwoners. Tot slot willen we af van sec de per saldo benadering. Oftewel, de benadering waarbij alleen het totale gemiddelde geluidsniveau wordt beoordeeld. In de normering moet zowel het gemiddelde geluidsniveau (Lden) als de piekbelasting tellen. 

Bekijk het standpunt van de gemeente in het kort:

 Afbeelding: Infographic Uithoorn & Schiphol, Het standpunt van de gemeente in het kort

Als gemeente maken we ons samen met bewonersvertegenwoordigers hard voor minder hinder voor onze inwoners. Dat klinkt eenvoudig, maar dat is het zeker niet. Er is namelijk niet één wet of maatregel waarin alles in een keer geregeld wordt. Dit betekent dat we bijna iedere week ons standpunt kenbaar maken via de daarvoor bestemde overleggen en via zienswijzen, maar bijvoorbeeld ook in de Tweede Kamer. Daar zijn we als Uithoorn heel fanatiek in. Wij zijn ook een van de weinige gemeenten met een raadswerkgroep voor dit onderwerp. Deze werkgroep volgt, namens de hele gemeenteraad, het dossier nauwgezet en geeft samen met de wethouder sturing aan het beleid. Op deze site vindt u de meest recente zienswijzen en de standpunten die we naar het kabinet kenbaar hebben gemaakt.

De ene persoon heeft meer last van dat geluid dan de ander, hiervoor is geen objectieve maatstaf aan te geven. Het is belangrijk dat u zich daarvan bewust bent als u van plan bent om in Uithoorn of De Kwakel een woning te kopen of te huren. Wij willen u hier in ieder geval wijzen op de informatie Wonen bij Schiphol. Daarnaast heeft de gemeenteraad vastgesteld dat toekomstige bewoners over de nabijheid van Schiphol geïnformeerd moeten worden door verhuurders en verkopers.

De gemeente Uithoorn heeft het ministerie van Landbouw, Natuurbeheer en Visserij (LNV) met een brief laten weten grote bezwaren te hebben tegen het afgeven van de natuurvergunning voor Schiphol. Wethouder Hoekstra: ‘In onze brief hebben we het over morele en principiële bezwaren. We vinden het in goed Nederlands onbegrijpelijk. Ons grootste bezwaar is het aantal vluchten dat in de natuurvergunning voor Schiphol staat. Volgens deze vergunning mag Schiphol naar 500.000 vluchten per jaar groeien. Hoe kun je een vergunning afgeven voor dit aantal, terwijl je vergevorderde plannen hebt om het aantal vluchten te verminderen naar 440.000? Zo’n besluit draagt niet bij aan het vertrouwen in de krimpplannen. Dat signaal hebben we ook aan het ministerie gegeven.’

De bezwaren van de gemeente zijn zo groot dat is onderzocht of juridische stappen mogelijk zijn. ‘Om succesvol naar de rechter te kunnen gaan, moet je als gemeente belanghebbende zijn’, vertelt wethouder Hoekstra. ‘En ondanks dat we veel overlast ervaren, zijn we geen belanghebbende als het gaat om de natuurvergunning.’ Volgens de juristen kan een gemeente alleen beroep instellen tegen een besluit als een aan de gemeente toevertrouwd belang rechtstreeks betrokken is bij dit besluit. Dat is bij de natuurvergunning niet het geval, omdat het belang van het milieu en de natuur geen zaak is van alleen de gemeente Uithoorn. Wethouder Hoekstra: ‘Bovendien hebben we als gemeente Uithoorn geen Natura 2000 gebied binnen onze grenzen. We hebben van onze juristen begrepen dat dat mogelijk een grond is om succesvol beroep in te stellen.’

De gemeente heeft daarom net als veel andere gemeenten in de omgeving gekozen haar bezwaar per brief te delen. Wethouder Hoekstra: ‘We hopen dat het demissionaire kabinet woord houdt en blijft vasthouden en werken aan de realisatie van krimp van Schiphol. Alleen dan verbeteren we de leefkwaliteit in de zwaarbelaste Zuidoosthoek en blijft Uithoorn een fijne plek om te leven, spelen en werken.’ 

Lees de brief: Gemeente Uithoorn tekent bezwaar aan tegen natuurvergunning

De afgelopen tijd kwamen er heel veel vliegtuigen over Uithoorn en De Kwakel. Veel meer dan normaal. En dat zorgde voor enorm veel overlast. De gemeente ontving dan ook meerdere wanhopige brieven, mails en telefoontjes met de vraag of de gemeente in actie kon komen. En dat hebben we gedaan. We hebben zowel Schiphol als de minister een brief gestuurd. En zijn in gesprek gegaan met de directeur van Schiphol en de directeur van LVNL. In de brieven en het gesprek hebben we aandacht gevraagd voor de overlast op dit moment. Sterker nog, we hebben gevraagd om maatregelen te treffen. Want 500 vluchten per dag over ons hoofd, dat is volstrekt onacceptabel. Daarnaast hebben we weer de overlast die onze inwoners elke dag ervaren aangekaart. Want als de huidige piek is opgelost, zijn we er nog niet. Dan is er wat ons betreft nog steeds sprake van onevenredig veel overlast. En ook daarvoor is actie nodig. 

Onze volledige oproep vindt u in de brieven aan de minister en aan Schiphol.

De reservering voor de parallelle Kaagbaan komt te vervallen. Dat heeft minister Harbers op 12 juni bekend gemaakt tijdens een bijeenkomst in Rijsenhout. Wethouder Hoekstra was namens de gemeente Uithoorn bij deze bijeenkomst aanwezig. Hij heeft daar het geluid van de inwoners van Uithoorn en De Kwakel aan de minister en de aanwezige pers laten horen. Dit geluid is ook te lezen in de officiële reactie die de gemeente op het voornemen van minister heeft gegeven.

De gemeente Uithoorn staat genuanceerd tegenover het voornemen van de minister. We zijn namelijk niet voor of tegen de reservering, maar zijn wel op zoek naar maatregelen die de hinder in Uithoorn en De Kwakel echt drastisch verminderen. Sterker nog, we vinden dat iedere maatregel en ontwikkeling voor Schiphol moet leiden tot minder hinder voor de Zuidoosthoek. Keer op keer blijkt dat deze hoek met onevenredig veel overlast te maken heeft. Maar geen van de maatregelen die tot nu worden voorgesteld heeft het gewenste effect. Dat moet veranderen. En daarvoor heeft de gemeente in het gesprek met de minister en in haar zienswijze nogmaals aandacht gevraagd.’

Door het schrappen van de reservering voor de parallelle Kaagbaan krijgt Rijsenhout weer perspectief en wordt ontwikkeling weer mogelijk. Woningbouw kan daar deel van uit maken. De parallelle Kaagbaan is echter ook een van de mogelijke oplossingen om de overlast in Uithoorn en De Kwakel te verminderen. Pas als de Kaagbaan vol zit of niet kan worden gebruikt, komt de Aalsmeerbaan in beeld. Dat is zo bedacht om de dichtstbevolkte gebieden die dichtbij Schiphol liggen, zoals de Zuidoosthoek, te beschermen. Helaas is de praktijk anders: het aantal vluchten op de Aalsmeerbaan is sterk toegenomen en het aantal vluchten op de Kaagbaan (primaire baan) juist afgenomen. Het idee dat vooral de start- en landingsbanen gebruikt moeten worden die de minste hinder voor de omgeving opleveren komt onvoldoende van de grond. De parallelle Kaagbaan had hier verandering in kunnen brengen: er zouden dan immers meer vluchten op de Kaagbanen kunnen starten en landen. De minister is zich hiervan bewust en stipte dit punt ook aan in zijn speech tijdens de bijeenkomst. 

Lees de volledige zienswijze van de gemeente op het vervallen van de reservering voor de parallelle Kaagbaan.

Het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat doorloopt de ‘Balanced Approach procedure Schiphol’, omdat het ministerie het aantal vliegbewegingen op Schiphol wil verminderen. De gemeente Uithoorn heeft een zienswijze op de procedure gegeven. In deze zienswijze laten we de minister weten dat we als gemeente blij zijn met het plan voor minder vluchten. Het is wat ons betreft een goede tussenstap. Maar voor onze inwoners is er meer nodig. Om precies te zijn moet het aantal vluchten op de Aalsmeerbaan drastisch naar beneden. Dat is de enige manier om de onevenredig grote overlast voor onze inwoners te verminderen. 

Dat de Zuidoosthoek te maken heeft met onevenredig veel overlast is bekend, ook in Den-Haag. Maar helaas heeft dit nog niet geleid tot concrete maatregelen die de overlast voor de inwoners van Uithoorn en De Kwakel vermindert. Sterker nog, de overlast is alleen maar toegenomen. Dat blijkt ook wel uit het feit dat 75% van de adressen die recht hebben op nadeelcompensatie voor te veel luchtvaartgeluid binnen onze gemeentegrenzen liggen. De oorzaak van dit alles is de scheefgroei op de Aalsmeerbaan. Deze baan moet eigenlijk zo min mogelijk worden gebruikt, omdat het gebied dat dicht bij de luchthaven ligt dichtbevolkt is. Helaas is de praktijk anders: het aantal vluchten op de Aalsmeerbaan is sterk toegenomen en het aantal vluchten op de Kaagbaan (primaire baan) juist afgenomen. Deze scheefgroei moet opgelost worden. En wij denken dat daarvoor meer nodig is dan nu wordt voorgesteld. Het aantal vluchten moet niet alleen verminderen, deze krimp moet ook vooral op de Aalsmeerbaan worden gerealiseerd.

Een fors standpunt, dat de gemeente niet voor niets heeft. De gevolgen van de scheefgroei zijn groot: doordat het aantal vluchten op de Aalsmeerbaan is toegenomen zijn er minder rustmomenten overdag en duren de piekmomenten in de vroege ochtend en avond langer. De gemeente heeft de minister dan ook gevraagd om te kiezen voor het maatregelenpakket dat de overlast voor onze inwoners het meest vermindert. En verdere stappen te nemen om de scheefgroei op de Aalsmeerbaan aan te pakken. Dat neemt niet weg dat we blij zijn met het voornemen tot krimp en de minister steunen in de aanpak die daarvoor nodig is. Wij zien het als een tussenstap naar een broodnodige brede verbetering van de leefkwaliteit voor onze inwoners. Lees de hele zienswijze van de gemeente op de Balanced approach procedure.

Reactie op plannen Schiphol (2023)

Kiezen voor een stiller, schoner en beter Schiphol. Onder die noemer maakte Schiphol in april 2023 haar plannen voor de toekomst bekend. Met als meest in het oog springende maatregelen de sluiting van de luchthaven tussen 12 en 5 uur ’s nachts en het weren van privéjets. Een deel van de plannen klinkt veelbelovend. Zo zijn we als gemeente blij met het plan om luidruchtige vliegtuigen te weren. Bij andere plannen zien we ook risico’s als het gaat om de leefkwaliteit van onze inwoners, bijvoorbeeld bij het plan om te stoppen met nachtvluchten. Wij gunnen iedereen een goede nachtrust. Maar bij maatregelen van de luchthaven, moeten we zoals altijd een stap verder denken. Want de gevolgen van deze maatregelen zijn nooit eenvoudig. Dat geldt ook nu: als er ’s nachts minder wordt gevlogen en het totaal aantal vluchten niet met datzelfde aantal wordt verminderd, dan komen er overdag vluchten bij. In het ergste geval vroeg in de ochtend of in de loop van de avond. Precies het moment dat de kinderen uit Uithoorn en De Kwakel naar bed gaan. Wij willen dan juist minder herrie, in plaats van meer. Daarom was onze eerste vraag: geldt de nachtrust waar Schiphol naar streeft ook voor onze kinderen? Deze garantie zouden wij graag krijgen.

Wat zijn de gevolgen?

We zijn blij met de aandacht voor de omwonenden. We zien echt dat het debat aan het kantelen is. Van ongebreidelde groei naar oog voor mensen die dicht bij de luchthaven wonen. De plannen van Schiphol zien we dan ook als een eerste stap. Maar wel een stap waar we verder over in gesprek moeten. Met name waar het gaat om de gevolgen van de plannen. De intentie kan goed zijn, maar de gevolgen toch nadelig. Dat zien we vaker bij Schiphol en Uithoorn. Een goed voorbeeld daarvan is het Nieuw Normen- en Handhavingsstelsel Schiphol (NNHS). Dit was bedoeld om gebieden als Uithoorn te beschermen. Daarom staat in deze regeling ook dat vooral de start- en landingsbanen gebruikt moeten worden die de minste hinder voor de omgeving opleveren. Dit zijn de zogenaamde primaire banen. Uithoorn ligt onder een secundaire baan: de Aalsmeerbaan. Deze baan mag volgens het NNHS alleen gebruikt worden als de primaire banen vol zijn of niet gebruikt kunnen worden. Dit zou tot minder overlast voor Uithoorn moeten leiden. 

Nog meer overlast voor Uithoorn en De Kwakel

De praktijk is helaas anders: het aantal vluchten op de Aalsmeerbaan is sterk toegenomen en het aantal vluchten op de Kaagbaan (primaire baan) afgenomen. En ook bij een nachtsluiting verwachten we dat juist dit principe voor meer overlast voor Uithoorn gaat zorgen. Want als er straks ’s nachts niet wordt gevlogen, wordt het overdag drukker. Dat betekent dan weer dat de Kaagbaan eerder vol is en de Aalsmeerbaan nóg meer gebruikt gaat worden. Kortom, meer overlast voor de mensen in Uithoorn en De Kwakel. Wij vinden dan ook dat de vluchten van de nacht overdag moeten plaatsvinden op dezelfde baan. En niet moeten verschuiven naar de gebieden die toch al overbelast zijn. En we vrezen dat dat niet mogelijk is. De gemeente blijft dan ook bij haar standpunt dat minder vluchten de enige mogelijkheid is om de overlast in de gemeente te verminderen. Sterker nog, door deze plannen moet de krimp groter worden dan eerder bedacht om de Aalsmeerbaan niet nog meer te belasten

Gaan voor een echt schoner, stiller en beter Schiphol

We laten het er niet bij zitten en gaat actief in gesprek met Schiphol. We hebben al vaker laten weten dat we zorgen hebben over de extreme verschuiving naar de Aalsmeerbaan. Dat zullen we nu ook officieel doen met een brief. En we blijven het gesprek zoeken. Want een echt stiller, schoner en beter Schiphol, dat willen we hier zeker!’ 

Lees de volledige tekst van de brief aan Schiphol.

Een nieuwe balans tussen Schiphol en de kwaliteit van de leefomgeving. Dat is de kern van het besluit dat het kabinet medio 2022 heeft genomen. Om dit te realiseren wil het kabinet op 1 november 2023 stoppen met handhaven op regels die nog niet in de wet staan (anticiperend handhaven). In plaats daarvan wil het kabinet weer naar de handhavingspunten voor geluid kijken. Ook wil het kabinet dat vooral de banen die voor de minste hinder zorgen, worden gebruikt. Om deze twee doelen te halen, stelt het kabinet de experimenteerregeling voor. Op deze pagina vindt u het antwoord op de belangrijkste vragen: hoe is de situatie nu, wat staat er in de experimenteerregeling, wat vindt de gemeente ervan en waar vindt u meer informatie? Lees verder in de zienswijze van de gemeente .

Hoe is de situatie nu? 

Sinds 2010 wordt het Nieuw Normen- en Handhavingsstelsel Schiphol (NNHS) toegepast. Hierin staat onder andere dat vooral de start- en landingsbanen gebruikt moeten worden die de minste hinder voor de omgeving opleveren. Dit zijn de zogenaamde primaire banen. Uithoorn ligt onder een secundaire baan: de Aalsmeerbaan. Deze baan mag volgens het NNHS alleen gebruikt worden als de primaire banen vol zijn of niet gebruikt kunnen worden. Dit zou tot minder overlast voor Uithoorn moeten leiden. De praktijk is helaas anders: het aantal vluchten op de Aalsmeerbaan is sterk toegenomen en het aantal vluchten op de Kaagbaan (primaire baan) afgenomen.

De regels uit het NNHS liggen nog niet vast in de wet. Voordat het NNHS kwam, werd er naar de handhavingspunten gekeken. Het geluid mocht bij deze punten niet harder zijn dan afgesproken, oftewel de grenswaarde niet overschrijden. Deze handhavingspunten staan nu nog in de wet. Het kabinet besloot te gaan handhaven op de regels van het NNHS, die nog niet in de wet stonden (anticiperend handhaven). Dat leverde een vreemde situatie op: als het geluid bij een handhavingspunt door het NNHS harder was dan afgesproken, leverde dat geen sanctie op. Dat gold ook voor het handhavingspunt bij Uithoorn. Het geluid was door de enorme groei van het aantal starts van de Aalsmeerbaan harder dan wettelijk toegestaan. Maar daar werd niet tegen opgetreden. Het kabinet wil dat nu dus wel gaan doen. 

Wat staat er in de experimenteerregeling?

In de experimenteerregeling ‘strikt preferentieel baangebruik’ staat dat Schiphol vanaf eind 2023 moet krimpen met 60.000 vliegbewegingen om de geluidhinder terug te dringen. Verder staan er onder andere ook nieuwe grenswaarden voor de handhavingspunten in. Voor de handhavingspunten in Uithoorn worden deze waarden verhoogd ten opzichte van 2008/ 2010. Het ministerie zegt dat dit nodig is omdat er sinds 2008 allerlei ontwikkelingen zijn geweest. Het gaat dan om het NNHS, maatregelen voor minder hinder en maatregelen voor vliegveiligheid. De grenswaarden zijn bovendien al die jaren niet aangepast, terwijl dat volgens het ministerie normaal wel gebeurt.

Wat vindt de gemeente

Net als 1104 anderen diende gemeente Uithoorn een zienswijze in op de experimenteerregeling. Kern van de zienswijze is dat de gemeente de experimenteerregeling onbegrijpelijk en onacceptabel vindt. Schiphol heeft een grote impact op onze gemeente. Voor veel van onze inwoners is het acceptabele geluidsniveau al lang overschreden. Wij vinden daarom dat élke maatregel voor Schiphol positief moet uitpakken voor Uithoorn. Keer op keer wordt de situatie in de Zuidoosthoek erkend als overbelast. En wordt gezegd dat speciale aandacht noodzakelijk is. En opnieuw zien wij deze erkenning niet terug in experimenteerregeling. Sterker nog, het geluid mag bij onze handhavingspunten ineens harder zijn. Dus terwijl minder overlast het doel is, biedt de wet door deze regeling meer ruimte voor overlast. Dat is niet uit te leggen. Lees verder in onze zienswijze op de Experimenteerregeling strikt preferentieel baangebruik.

Veel Uithoornaars en Kwakelaars ervaren dagelijks grote overlast van startende en landende vliegtuigen op Schiphol. Minister Harbers (Infrastructuur en Waterstaat) werkt aan de ‘Regeling gevelisolatie Schiphol 2023’. Gevelisolatie helpt de geluidsoverlast enigszins te beperken, vooral in niet-geïsoleerde huizen. Wat betekent deze regeling voor onze gemeente?
 
De gemeente is blij dat de minister werkt aan een verbetering van de leefomgevingskwaliteit van omwonenden. Tegelijk blijft de gemeente erbij dat minder vluchten op Schiphol de enige maatregel is die de leefomgevingskwaliteit écht verbetert. Het isoleren van woningen kan wel verlichting geven, maar -zo benadrukt de gemeente- isolatie alleen is niet voldoende. Het verbetert de situatie binnen alleen als de ramen en deuren gesloten blijven. 

Uit de plannen blijkt overigens dat Uithoorn en De Kwakel niet zijn meegenomen in de Regeling gevelisolatie Schiphol 2023. Hierover is de gemeente enorm verbaasd. Verschillende onderzoeken laten zien dat de situatie in delen van de gemeente zo ernstig is, dat de isolatieregeling gerechtvaardigd is. Daarom maakt gemeente Uithoorn zich er hard voor dat de regeling ook aan een deel van haar inwoners wordt geboden. Als officiële reactie op de isolatieregeling legt de gemeente uit waarom ze vindt dat Uithoorn en De Kwakel wel in aanmerking moeten komen voor deze gevelisolatie. De argumenten in deze zogenaamde zienswijze worden onderbouwd met resultaten uit verschillende onderzoeken en documenten. Daarnaast stelt de gemeente een aantal aanvullende vragen over de regeling. De minister is verplicht om deze zienswijze in behandeling te nemen.

Lees de volledige tekst van de zienswijze van de gemeente.

Op vrijdag 13 januari brachten afgevaardigden van de gemeenteraden van Uithoorn en Aalsmeer een werkbezoek aan Schiphol. Het gesprek was geïnitieerd door de heren van Dorst (directeur Luchtverkeersleiding Nederland), Sondag (de nieuwe directeur van de luchthaven Schiphol) en Stienen (Operationeel directeur COO van KLM).

Voorafgaand aan de rondleiding was er gelegenheid om in een gezamenlijke sessie van gedachten te wisselen over de hinder die de inwoners van beide gemeenten al jarenlang ervaren. De sectorpartijen gaven aan dat die hinder erkend wordt, maar dat het moeilijk is maatregelen te nemen die onze gemeenten ontlasten. Om te zorgen dat er wat structuur in het gesprek kwam had de raadswerkgroep van de gemeente Uithoorn gezorgd voor een agenda met, voor de raad, belangrijke punten. Enkele van deze punten waren: 

• NADP2: het laag blijven vliegen na starts boven Uithoorn en Aalsmeer, 
• Intersectiestarts: het niet volledig gebruiken van de lengte van de Aalsmeerbaan, 
• De (te) ruime bocht over Uithoorn bij uitvliegen naar het oosten, 
• Nachtvluchten: gebruik van de Aalsmeerbaan buiten de daglichtperiode. 

Ook is gesproken over de voordelen voor Uithoorn en de mensen uit onze gemeente die op Schiphol werken. Over NADP2 merkte Luchtverkeersleiding Nederland op dat dit een standaardprocedure is en het voor veel mensen juist gunstig is. Alleen voor de mensen dicht onder de vliegroutes is het ongunstig. Een van de raadsleden constateerde dat de manier waarop de hinder wordt berekend ons hierin tegenwerkt. Het positieve effect voor veel mensen verder weg telt namelijk zwaarder dan een verslechtering voor de mensen direct onder de baan. Dit fenomeen werd bevestigd door alle aanwezigen, maar het is De Tweede Kamer die hierover beslist. Ook merkte een van de raadsleden op dat dit toch juist een maatregel is die onze hoek wel kan ontlasten terwijl de heren eerder hadden opgemerkt dat er maar weinig maatregelen zijn die daaraan bijdragen. Naar de mening van beide raden is alleen sprake van minder hinder als er ook daadwerkelijk minder vluchten zijn. Andere “oplossingen” hebben nog geen vermindering van hinder opgeleverd. 

Zoals al eerder verwoord, geven beide raden grote prioriteit aan de kwaliteit van de leefomgeving. Alleen minder vliegbewegingen kan de hinder in onze beide gemeenten echt beperken. De balans tussen overlast en woongenot is verstoord en dient hersteld te worden. Het was dan ook goed om te horen dat Schiphol, bij monde van de directeur Sondag, bevestigde dat de situatie in de Zuidoosthoek (gebied onder invloed van de Aalsmeerbaan) erger is geworden dan in andere plaatsen rondom Schiphol. Groei heeft namelijk voornamelijk hier plaats gevonden. Voor de directies van de drie bedrijven leek het een logisch gevolg dat de aangekondigde verlaging van het maximum aantal vliegbewegingen van 500.000 naar 440.000 voor een zeer groot deel op de Aalsmeerbaan gaat plaatsvinden.

Er zijn vragen gesteld over de eventuele geluidsisolatie van woningen en de daarbij te hanteren normeringen. Er werden geen concrete toezeggingen gedaan, hetgeen in deze samenstelling ook niet verwacht kon worden. Een aantal zaken die waren aangedragen, konden helaas niet besproken worden vanwege enerzijds de tijdsdruk en anderzijds de afwezigheid van voldoende technische expertise bij de gastheren om diep op de technische aspecten in te gaan. De heer van Dorst stelde voor om hierover een separaat overleg te hebben. De raadswerkgroep volgt deze afspraak op en kijkt in welke samenstelling dit het beste plaats kan vinden.

De raadswerkgroep van de gemeente Uithoorn constateerde na afloop dat het enerzijds jammer was dat er onvoldoende gesprekstijd was, maar dat de knelpunten opnieuw duidelijk naar voren zijn gebracht bij deze drie belangrijke bedrijven in de luchtvaartsector. 

Raadswerkgroep Schiphol - Gemeenteraad Uithoorn
Judith Beuse
Herman Bezuijen
Martine Cranendonk
Els Gasseling
Nienke Hoogenstraaten

Minister Harbers is van plan om van 2 januari 2023 tot en met 19 april 2023 nachtvluchten toe te staan op de Aalsmeerbaan. Dit is de baan waar Uithoorn en De Kwakel onder liggen. De gemeente vindt dat het besluit over tijdelijke nachtvluchten zorgvuldig moet worden genomen. Op 30 november 2022 hebben we daarom een zienswijze ingediend op 'Tijdelijke regeling groot onderhoud banenstelsel Schiphol 2023'. Hieronder vindt u eerst meer informatie over deze regeling. Daarna staan we stil bij onze zienswijze.

Wat gaat er gebeuren? 

Voor een veilig gebruik van de start- en landingsbanen van Schiphol is jaarlijks onderhoud nodig. Als een baan wordt onderhouden, heeft dat gevolgen voor de andere banen. Daar kunnen dan tijdelijk meer starts en landingen op plaatsvinden. In dit geval ligt er een verzoek om onder voorwaarden ’s nachts de Aalsmeerbaan te gebruiken. Van 2 januari 2023 tot en met 19 april 2023 is de Zwanenburgbaan tussen 23.00 uur en 6.00 uur namelijk niet beschikbaar door groot onderhoud. Dit betekent dat vliegtuigen ‘s nachts niet kunnen starten van de Zwanenburgbaan. Schiphol stelt voor om in die periode bij harde zuidenwind (wanneer de Kaagbaan niet kan worden gebruikt) ’s nachts de Aalsmeerbaan in te zetten voor starts en landingen. Om dit mogelijk te maken, moet worden afgeweken van de regels uit het Luchthavenbesluit Schiphol (LVB). Het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat maakt daarom een tijdelijke regeling. 

Wat staat er in de tijdelijke regeling?

Elk jaar vindt baanonderhoud plaats. Voorafgaand aan dit onderhoudt, dient Schiphol een verzoek in om tijdelijk af te wijken van het reguliere baangebruik. Het ministerie maakt dan een tijdelijke regeling. In de tijdelijke regeling staat een hele set aan regels. Bijvoorbeeld over de vervangende grenswaarden voor geluidsbelasting door het onderhoud aan de banen. Voor Uithoorn en De Kwakel is met name relevant dat er tijdelijk nachtvluchten op de Aalsmeerbaan worden toegestaan. Dit mag alleen in de periode dat er onderhoud aan de Zwanenburgbaan plaatsvindt (2 januari 2023 tot en met 19 april 2023). Het ministerie vindt het belangrijk dat het onderhoud zo min mogelijk overlast voor omwonenden oplevert. En wil weten of de regels voldoende zijn onderbouwd. Iedereen kon dan ook tot 1 december 2022 op deze regeling reageren. Na bestudering van de zienswijzen neemt de minister een besluit.

Nachtvluchten zo veel mogelijk voorkomen

Nachtvluchten op de Aalsmeerbaan zorgen voor slaapverstoring in Uithoorn en De Kwakel. Beide plaatsen liggen heel dicht bij Schiphol. Deze nabijheid zorgt overdag al voor ernstige overlast. Niet voor niets is de Aalsmeerbaan een secundaire baan. Dit betekent dat andere start- en landingsbanen in principe voor gaan. Bovendien zijn de woningen in de gemeente niet geïsoleerd. De overlast zal zeker in de nacht extra hard aankomen en dat moet zo veel mogelijk worden voorkomen. De gemeente vindt dan ook dat het besluit over tijdelijke nachtvluchten zorgvuldig moet worden genomen en heeft daarom gereageerd op het voornemen van de minister. Bekijk de volledige zienswijze.

Op donderdag 6 oktober staat het Tweede Kamerdebat luchtvaart gepland. Ter voorbereiding op dit debat hebben we de woordvoerders luchtvaart in de Tweede Kamer het standpunt van de gemeente meegegeven.  Dit standpunt vindt u hieronder

Afgelopen juni kondigde het kabinet aan de bovengrens van het aantal vliegbewegingen te verlagen naar 440.000. Een historisch moment voor inwoners uit de Zuidoosthoek, waarin ook Uithoorn ligt. Want hoewel veel van onze inwoners de toegevoegde waarde van de luchthaven erkennen, is de acceptabele grens aan (geluids)overlast al een lange tijd geleden bereikt. Al jaren geeft de gemeente Uithoorn, samen met diverse bewonersorganisaties, aan dat de balans tussen Schiphol en haar omgeving is verstoord. Alle inspanningen, van zienswijzen op (wets)voorstellen tot aan gesprekken met Schiphol zelf, zijn erop gericht om de balans te herstellen. Ondanks het kabinetsvoornemen om het aantal vluchten te verminderen, werk te maken van strikt preferentieel baangebruik en betere handhaving, blijven onze inwoners vooralsnog bezorgd en sceptisch.

De groei van het aantal vliegbewegingen is de laatste jaren met name terecht gekomen op de Aalsmeerbaan. De voorgenomen krimp geeft de kans om deze scheefgroei te herstellen.  De Aalsmeerbaan is de secundaire start- en landingsbaan die zorgt voor de meeste overlast in de Zuidoosthoek. Ondanks eerder gemaakte afspraken om de (geluids)hinder terug te dringen, bijvoorbeeld in het Aldersakkoord, is de overlast de afgelopen jaren steeds verder toegenomen. De rustmomenten tussen de vluchten door worden korter, terwijl er over langere perioden op de dag gevlogen wordt. Ook ervaren onze inwoners dat vliegtuigen zich niet aan de voorgeschreven route houden, waardoor de overlast meer uitwaaiert dan nodig zou zijn.

Met de aangekondigde plannen tot krimp is de gemeente Uithoorn dan ook van mening dat een reductie van het aantal vliegbewegingen met name moet leiden tot een forse reductie van het aantal vluchten op de Aalsmeerbaan. Alleen op die manier kan de Zuidoosthoek, waar meer dan 60.000 mensen wonen, ook in de toekomst een gezonde en prettige plek blijven om te leven en onze kinderen op te laten opgroeien. We hopen van harte dat u deze aanbeveling mee wilt geven aan de minister tijdens het commissiedebat luchtvaart op 6 oktober.

Op 24 februari debatteerde de Tweede Kamer over de luchtvaart. Omdat dit het eerste debat was sinds het aantreden van het nieuwe kabinet, waren er veel nieuwe gezichten. Tijd dus om als gemeente Uithoorn te laten zien waar we voor staan en onze zorgen met de nieuwe minister en Tweede Kamerleden te delen. Daarom hebben we een pleidooi met onze standpunten naar de Tweede Kamer gestuurd. Dat hebben we niet alleen gedaan, maar samen met de gemeente Aalsmeer. De kern van ons pleidooi namens de 60.000 inwoners die in onze gemeenten leven: de balans tussen Schiphol en haar omgeving is verstoord. Daarom roepen we minister Harbers op om nu echt werk te maken van de leefkwaliteit in de Zuidoosthoek en de (geluids)hinder en uitstoot van schadelijke stoffen te verminderen. Alleen dan blijven Uithoorn en Aalsmeer een fijne plek om te wonen en kinderen op te laten groeien.

Verstoorde balans

Schiphol is de afgelopen jaren (voor de coronacrisis) gegroeid maar van minder hinder is, ondanks eerder gemaakte afspraken, nog steeds geen sprake. Niet voor niets maken we ons hard voor minder hinder voor onze inwoners. Daarbij zijn de afspraken uit het zogenaamde Aldersakkoord uit 2008 het ijkpunt. Kern van deze afspraken is dat Schiphol tot 500.000 vluchten mag groeien mits dat samengaat met beperking van de hinder en het vergroten van de kwaliteit van de leefomgeving. Afspraken die zeker van belang zijn voor de Zuidoosthoek waar Uithoorn en Aalsmeer liggen. Ook het onderscheid tussen primaire en secundaire banen hoort bij dit pakket aan afspraken. Aalsmeer en Uithoorn liggen namelijk onder de Aalsmeerbaan, een secundaire baan. Dit betekent dat vliegtuigen in principe andere banen moeten gebruiken om de meest dichtbevolkte gebieden te ontzien. Alleen als deze vol zijn of niet gebruikt kunnen worden, komt onder andere de Aalsmeerbaan in beeld. De afgelopen jaren werd de Aalsmeerbaan echter ingezet alsof het een primaire baan is waardoor de overlast exponentieel toenam. Een onacceptabele ontwikkeling, die vraagt om aanpassing van het luchtvaartbeleid, waarbij de verlaging van het aantal vluchten een serieuze optie is. 

Een volle agenda

Op de agenda van dit eerste luchtvaart debat staan vele onderwerpen die belangrijk zijn voor de toekomst van de luchtvaart en het terugdringen van de overlast. In het pleidooi aan de Tweede Kamerleden hebben we twee onderwerpen uitgelicht: Luchthavenverkeersbesluit (LVB1) en het Verbindingsplan Schiphol en omgeving 2021 – 2025 (rapport van Van Geel). In het LVB1 wordt onder andere het verschil tussen primaire en secundaire banen wettelijk verankerd, zodat erop gehandhaafd kan worden. Dit zijn belangrijke ontwikkelingen voor de verbetering van de leefkwaliteit. Daarom zijn Uithoorn en Aalsmeer voorstander van een snelle invoering van het LVB-1. Toch kent dit besluit ook punten voor verbetering. Daarom vinden we dat de minister ook binnen de kaders van LVB-1 moet garanderen dat inwoners zo goed mogelijk worden beschermd tegen de overlast van Schiphol. Bij het onderwerp Verbindingsplan Schiphol en omgeving 2021 – 2025 vragen we aandacht voor de positie van gemeenten uit de zwaarbelaste gebieden. Deze gemeenten moeten zichzelf kunnen vertegenwoordigen, zo luidt het pleidooi. Dat geldt ook voor de bewoners van deze gebieden. U leest het hele pleidooi op Pleidooi Uithoorn en Aalsmeer: verminder overlast Schiphol. Commissiedebat Luchtvaart 24 februari 2022.

Op 4 maart 2021 nam de Raad de volgende motie aan: 

• Vast te houden aan het nakomen van eerder gemaakte afspraken in het Aldersakkoord over hinderbeperking in de Zuidoosthoek; 
• En daarnaast het standpunt in te nemen en uit te dragen dat het significant verminderen van het aantal vluchten ten opzichte van het referentiejaar 2019, de enig haalbare oplossing is om, met inachtneming van punt 4 uit de constateringen, hinderbeperking te realiseren. 

Bekijk de gehele tekst van de motie. De aangenomen motie dient als basis voor (regionale) overleggen, het opstellen van zienswijzen en de lobby richting kabinet en Tweede Kamer.

Het college en de gemeenteraad van de gemeente Uithoorn vinden dat de overlast in Uithoorn en De Kwakel minder moet worden. Wij willen dat de gemeente Uithoorn leefbaar blijft. We blijven niet alleen strijden voor hinderbeperking maar we blijven ook aandacht vragen voor de luchtkwaliteit in onze gemeente. 

Onlangs hebben we een document gemaakt voor de kabinetsformatie. We hebben die als gemeente ingebracht bij de informateur. Daarnaast hebben de politieke fracties in de gemeenteraad hun landelijk vertegenwoordigers deze informatie toegestuurd.

Op 29 maart hebben we als gemeente een zienswijze ingediend op het concept Luchthavenverkeerbesluit (LVB-1). In dit ontwerpbesluit worden oude afspraken vastgelegd zoals het maximumaantal van 500.000 vliegtuigbewegingen, het preferent baangebruik, de invoering van het nieuwenormen- en handhavingstelsel (NNHS) en een reductie van het maximum aantal vliegtuigbewegingen in de nacht. 

In onze zienswijze hebben we nogmaals de overlast voor onze inwoners naar voren gebracht. Genoeg is genoeg staat er meerdere keren in de zienswijze. Als gemeente vinden wij dat elke aanpassing voor de luchtvaartsector tot in ieder geval een vermindering van (geluid)hinder en van de uitstoot van schadelijke stoffen moet leiden. Niet alleen per saldo voor een groot gebied, maar zeker voor de meest zwaarbelaste gebieden, zoals Uithoorn. Deze hartenkreet is de basis voor al onze input over de luchtvaart richting de sector, de Tweede Kamer en de minister. En vormt ook de kern van onze zienswijze op de LVB-1. 

Daarnaast brengen we een aantal belangrijke punten over de LVB-1 naar voren. Zo geven we aan dat het goed is dat eindelijk regels worden vastgelegd zodat er ook gehandhaafd kan worden. Wel vragen we aandacht voor de gevolgen van de LVB-1 als het gaat om de intentie van het preferente (voorkeur) baangebruik versus de praktijk. De intentie was: het bereiken van minder geluidsoverlast, door dichtbevolkte gebieden die dichtbij de baan liggen te ontzien. Gebieden als Uithoorn dus. Uithoorn lig onder de Aalsmeerbaan, een secundaire baan. Dit betekent dat vliegtuigen in principe andere banen moeten gebruiken, zoals de Kaagbaan. Alleen als deze vol zijn of niet gebruikt kunnen worden, komt onder andere de Aalsmeerbaan in beeld. Uit cijfers over het baangebruik en ook uit de Milieu Effect Rapportage (MER) blijkt echter, dat het aantal starts van de Kaagbaan is gedaald en van de Aalsmeerbaan gestegen. Volgens de regels is dit passend, maar als gemeente vragen wij ons af hoe dit verenigbaar is met de intentie van preferent (voorkeur) baangebruik en de doelstellingen van het NNHS? Voor de gemeente Uithoorn is dit een zeer ongewenst resultaat van het NNHS, een falen van het systeem boven een bepaald aantal vluchten. Deze tekortkoming moet wat ons betreft zo snel mogelijk worden gerepareerd. 

In onze zienswijze vragen we verder aandacht voor de verschuiving van de nachtvluchten, de bewonersparticipatie, de maat waarmee hinder wordt berekend, het instrument van streefwaarden en het netto-effect van alle maatregelen voor onze inwoners. Bekijk de volledige zienswijze. 

Op 24 maart hebben we als gemeente een zienswijze ingediend op het Initiatiefwetvoorstel nachtvluchten van Kamerlid Kröger. Deze initiatiefwet maakt een einde aan het nachtelijk gebruik van luchthavens in Nederland. Laagvliegende, opstijgende en landende luchtvaartuigen zijn verantwoordelijk voor veel geluidsoverlast rond luchthavens. Om de nachtrust en daarmee de gezondheid van omwonenden van luchthavens te verbeteren, is het voorstel om nachtvluchten te verbieden. De wet voorziet in een beperkt aantal uitzonderingen, zoals noodgevallen en speciale ontheffingen.

In onze zienswijze geven wij aan dat we het waarderen dat mevrouw Kröger met haar wetvoorstel een bijdrage wil leveren aan het terugdringen van de hinder en het verbeteren van de leefkwaliteit van omwonenden van luchthavens. Als gemeente die veel overlast ervaart van startende en landende vluchten van Schiphol (met name op de Aalsmeerbaan), zijn wij voorstander van het terugdringen van (geluids)hinder. Ook een (gedeeltelijk) verbod op nachtvluchten kan bijdragen aan het verminderen van overlast. Hoewel ook onze inwoners een verstoorde nachtrust ervaren, bestaat er ook grote zorg over het opheffen van nachtvluchten. Onze grootste zorg is dat een verbod op nachtvluchten resulteert in een verschuiving van vluchten naar secundaire banen, zoals de Aalsmeerbaan. Immers, worden voor de nacht andere banen gebruikt dan de Aalsmeerbaan. Wanneer die vluchten naar de dag gaan, is er een zorg dat zij dan wel de Aalsmeerbaan gebruiken. Dat zou betekenen dat onze inwoners, overdag en/of aan de randen van de nacht, nog meer overlast te verduren krijgen, terwijl de maat nu al meer dan vol is. 

Wat ons betreft zijn de consequenties van een verbod op nachtvluchten dan ook nog onvoldoende in beeld gebracht. Enerzijds wat een verbod voor consequenties heeft voor de verschuiving naar de dag en voor de piekuurbelasting. Anderzijds als het gaat om de effecten op economie en internationale connectiviteit. Bekijk de volledige zienswijze. 

Op 22 februari hebben we als gemeente een zienswijze ingediend op de ontwerp-Voorkeursbeslissing Luchtruimherziening. Met de ontwerp-Voorkeursbeslissing geeft het kabinet invulling aan de afspraken in het regeerakkoord om te komen tot een integrale herziening van het luchtruim. In de ontwerp-Voorkeursbeslissing worden de principes en de bouwstenen van de luchtruimherziening geschetst. Er is nog geen beeld gegeven waar de routes exact komen en wat de effecten op de grond zullen zijn. 

In onze zienswijze hebben we nogmaals de overlast voor onze inwoners naar voren gebracht. Genoeg is genoeg staat er meerdere keren in de zienswijze. Als gemeente vinden wij dat elke aanpassing voor de luchtvaartsector tot in ieder geval een vermindering van (geluid)hinder en van de uitstoot van schadelijke stoffen moet leiden. Niet alleen per saldo voor een groot gebied, maar zeker voor de meest zwaarbelaste gebieden, zoals Uithoorn. Deze hartenkreet is de basis voor onze input over de luchtvaart richting de sector, de Tweede Kamer en de minister. En vormt ook de kern van onze zienswijze op de ontwerp-Voorkeursbeslissing Luchtruimherziening.

Daarnaast brengen we een aantal belangrijke punten over de ontwerp-Voorkeursbeslissing naar voren. Zo vragen we aandacht voor het effect van de maatregelen op de grond. Dat is wat voor ons als gemeente telt. Als de effecten voor de grond onverhoopt ongewenst zijn, dan rekenen wij op omkeerbaarheid van het besluit. Verder stellen we dat de mogelijke positieve effecten van de herziening van het luchtruim allereerst ten gunste van de leefbaarheid moeten komen, niet van groei. Ook vragen we aandacht voor de vermindering van de hinder van starts. Tot slot vinden wij het belangrijk dat duidelijk wordt wat het totaalpakket aan programma’s en beleidsvoornemens voor de luchtvaart voor de grond oplevert. We moeten voorkomen dat de ene set maatregelen tot een verbetering leidt en de andere tot een verslechtering. 

We sluiten de zienswijze af met aanbevelingen voor het vervolgproces. Gezien het belang van de uitwerking van de hoofdstructuur blijven wij als gemeente graag actief betrokken: wij gaan graag als betrokken partners aan tafel om de gezamenlijke toekomst vorm te geven en mee te helpen aan de concrete invulling van onze punten. Bekijk de volledige zienswijze. 

In maart 2020 lanceerden Schiphol en de LVNL de website minderhinderschiphol.nl, met daarop maatregelen voor minder hinder van Schiphol. Maatregelen op het gebied van baangebruik, vliegtuigtypes, vliegroutes en -procedures voor vliegen overdag en in de nacht. 

De gemeente heeft op 4 november 2020 een reactie op de voorgestelde maatregelen in gediend.

In de Omgevingsraad Schiphol kwamen partijen zoals bewonersorganisaties, gemeenten, werkgevers, luchtvaartsector en milieuorganisaties onder leiding van Hans Alders samen om over issues rond Schiphol te spreken. In januari 2019 liep het overleg van de Omgevingsraad Schiphol (ORS) over de toekomst van Schiphol definitief vast. In zijn schrijven van 30 januari 2019 aan minister Van Nieuwenhuizen stelt de heer Alders “dat partijen niet in staat zijn om met elkaar tot een gezamenlijk advies te komen.” Dit advies betrof het aantal vluchten waarmee Schiphol zou mogen groeien. 

Voorheen was de ORS meermalen wel tot een eensluidend advies gekomen, maar dat ging steeds moeizamer. Alle partijen vonden dat het zo niet langer ging. De Minister heeft toen de heer Pieter van Geel als tijdelijk voorzitter aangesteld en verzocht om een advies op te stellen over de toekomst van de ORS. In dit advies (Schiphol vernieuwd verbinden. Verbindingsplan Schiphol en omgeving 2021-2025, van december 2020) stelt hij dat alle bestuurslagen (Rijk, provincies en gemeenten) meer als één overheid naar buiten toe moeten optreden bij besluitvorming over Schiphol. Daarnaast onderstreept Van Geel het belang om de participatie van omgevingspartijen bij besluitvorming over Schiphol te verbreden en meer structuur te geven. Hij ziet geen toekomst meer weggelegd voor de huidige Omgevingsraad Schiphol (ORS). Eind 2021 wordt de ORS opgeheven. De participatie van de maatschappelijke organisaties wordt onder andere vormgegeven in een Maatschappelijke Raad.

Wat bedoelen we met Afspraak is afspraak? Al in 2008 is afgesproken dat Schiphol actief werk zou maken van vermindering van hinder. Het Aldersakkoord uit 2008 is een door alle betrokkenen (luchtvaartsector, overheden, bewonersorganisaties) onderschreven pakket van maatregelen om ongebreidelde (winst gedreven) groei van Schiphol om te buigen naar een 'ontwikkeling in balans met de omgeving’. Zo stond in het Aldersakkoord dat Schiphol mocht groeien naar 500.000 vliegtuigbewegingen per jaar tot 2020 op voorwaarde dat de hinder wordt beperkt. Hiervoor zijn destijds verschillende afspraken gemaakt: selectieve groei Schiphol voor mainportgebonden verkeer, uitplaatsing van 70.000 niet- mainportgebonden vluchten (vooral vakantievluchten) naar Eindhoven en Lelystad, twee jaar durend experiment met het NNHS en onderzoek naar hinderbeperking voor de zuidoosthoek. Tot op heden zijn de gemaakte afspraken niet of nauwelijks nagekomen. Deze houding maakt dat gemeenten en bewoners eerst duidelijkheid willen door wettelijke handhaafbaarheid en inzicht in de maatregelen voor minder hinder: afspraak is afspraak. 

Vanuit de sector wordt echter ook gesproken over de afspraken van de gelijkwaardigheidscriteria. Daar wordt wel aan voldaan. Die gelijkwaardigheidscriteria betekenen dat resultaten van een volgende afsprakenset altijd minstens zo goed moeten zijn dan de resultaten van de vorige. Mensen mogen er dus niet op achteruit gaan. Alleen gaat dit over berekeningen en gemiddelden. Ondanks dat er minder hinder is volgens de berekeningen van de gelijkwaardigheidscriteria ervaren onze inwoners wel degelijk veel meer hinder. 

Deze vraag stelde de gemeenteraad in 2019 aan de inwoners en ondernemers van Uithoorn en De Kwakel. Op uithoorndenktmee.nl kon een vragenlijst ingevuld worden. 1395 mensen hebben dat gedaan. Daarnaast zijn er twee papieren vragenlijsten ingeleverd. De resultaten van het onderzoek hebben we gebundeld in één document. Wilt u dit document ontvangen? Mail dan naar webredactie@duoplus.nl. 

Op basis van de uitkomsten heeft de gemeenteraad haar standpunt bepaald. Dit standpunt brengen we onder de aandacht bij Tweede Kamerleden, tijdens inspraakprocedures en in de verschillende overleggen waar we als gemeente deel van uitmaken. U vindt ons standpunt onder het kopje Overlast moet minder.

Aanleiding voor het onderzoek

Begin juli 2019 presenteerde minister Van Nieuwenhuizen van Infrastructuur en Waterstaat de nieuwe plannen van het kabinet voor de ontwikkeling van Schiphol. Uitgangspunt is dat Schiphol na 2020 onder voorwaarden stapsgewijs mag groeien tot maximaal 540.000 vluchten. De voorwaarden moeten nog worden uitgewerkt, maar het uitgangspunt was dat eerst de hinder naar beneden moet. Een definitief besluit over het voorstel neemt de Tweede Kamer. Dit is sinds dat het kabinet demissionair was controversieel verklaard.  

Voordat de Tweede Kamer een besluit nam, heeft de gemeenteraad van Uithoorn zelf een standpunt in over de plannen van de minister en de gevolgen daarvan voor Uithoorn en De Kwakel genomen. Ondanks dat er al veel ideeën over Schiphol bekend zijn bij de raad wilde zij alle inwoners en ondernemers van Uithoorn en De Kwakel in de gelegenheid stellen hun mening te laten horen over de plannen van de minister. Hiertoe heeft de raad een consultatie uit laten voeren. 

De raad heeft deze resultaten meegenomen in haar debat en standpuntbepaling. Bij het bepalen van een standpunt handelt de gemeenteraad in het belang van alle inwoners en ondernemers. Dat is uiteraard niet eenvoudig. Veel mensen ondervinden hinder van Schiphol, maar er zijn ook veel mensen die voor hun inkomen afhankelijk zijn van de luchthaven. Daar moet de juiste balans in worden gevonden. 

Begin juli 2019 stuurde minister Van Nieuwenhuizen een brief (pdf, 464 kB) aan de Tweede Kamer over Schiphol. Wilt u deze brief ontvangen? Mail dan naar webredactie@duoplus.nl. Daarin wordt voorgesteld dat Schiphol na 2020 onder voorwaarden stapsgewijs mag groeien tot maximaal 540.000 vluchten. De voorwaarden moeten nog worden uitgewerkt en de Tweede Kamer neemt later dit jaar een besluit over het voorstel.

Op 17 oktober debatteerde de gemeenteraad van Uithoorn over het voorstel van de minister. In de aanloop daar naartoe vroegen de politieke partijen de mening van inwoners en ondernemers over Schiphol en de plannen van de minister. De resultaten daarvan zijn gebundeld in het document Resultaten Consultatie over Schiphol, gemeente Uithoorn (pdf, 3 MB). Wilt u dit document ontvangen? Mail dan naar webredactie@duoplus.nl. 

Het standpunt van de raad is verwoord in een motie (pdf, 1.3 MB). Wilt u dit standpunt ontvangen? Mail dan naar webredactie@duoplus.nl. Dit standpunt brengt de gemeente onder de aandacht bij de minister, Tweede Kamerleden, Schiphol, provincie, tijdens inspraakprocedures en in de verschillende overleggen waar we als gemeente deel van uitmaken. Bekijk het verslag, de verschillende moties en de inbreng van insprekers.

Op 2 juli 2020 stelde de gemeenteraad een zienswijze vast op de concept-luchtvaartnota. Daarin wordt benadrukt dat de leefbaarheid in Uithoorn en De Kwakel moet verbeteren. 

Uithoorn heeft in 2018 Onafhankelijk onderzoek Uithoorn (pdf, 3 MB) laten doen naar de mogelijkheden om de vertrekroutes vanaf de Aalsmeerbaan te verleggen. Wilt u dit onafhankelijke onderzoek uit 20218 ontvangen? Mail dan naar webredactie@duoplus.nl. Het onderzoek is uitgevoerd door onderzoeksbureau To70. Het verleggen van routes levert weliswaar gemiddeld genomen een daling op van de geluidsoverlast in Uithoorn en De Kwakel, maar de geluidshinder verschuift voor een deel. De daling zou vooral merkbaar zijn in De Legmeer en Zijdelwaard. Echter, de geluidsoverlast neemt in De Kwakel en Meerwijk toe, delen die nu ook al zwaar belast zijn. Met die toename wordt het geluidsniveau in bepaalde delen daarvan zelfs hoger dan het huidige niveau in De Legmeer. Een verschuiving van de overlast draagt niet bij aan verbetering van het leefklimaat.

Daarnaast zorgt een routeverlegging ook voor vergroting van ernstige hinder in Aalsmeer en Kudelstaart, iets wat uiteraard niet de intentie is. Ook in andere omliggende gemeenten neemt de geluidsoverlast toe. Daarnaast ontstaat een extra belasting van het milieu door langere vliegroutes. Deze conclusies zijn voor het college en de gemeenteraad belangrijke redenen om niet in te zetten op verlegging van de onderzochte routes.

• Via de websites van de Omgevingsraad Schiphol en BAS vindt u de meest actuele informatie en ontwikkelingen en de nodige achtergrondinformatie, toelichtingen en rapportages.
• Op luchvaartindetoekomst.nl staat informatie over de Luchtvaartnota die in de maak is. 
• Op omgevingsinfoschiphol.nl vindt u actuele informatie over het vliegverkeer en baangebruik.
• Bij Vraag en antwoord Schiphol hebben we de belangrijkste vragen en antwoorden op een rij gezet. 
• Er is een fonds ingesteld, het SLS fonds, dat geld beschikbaar stelt voor projecten om gemeenten leefbaarder, aantrekkelijker en socialer te maken. Ook Uithoorn maakt hier gebruik van.