Zienswijze initiatiefvoorstel nachtvluchten

Geachte mevrouw Kröger, 

Met veel belangstelling hebben het college en de raad van de gemeente Uithoorn kennisgenomen van uw initiatiefnota tot wijzing van de Wet Luchtvaart in verband met het opnemen van een verbod op nachtvluchten. Allereerst onderschrijven wij de ingediende BRS zienswijze, waar wij hierbij naar verwijzen. We zijn blij dat u met dit initiatiefvoorstel een bijdrage wil leveren aan het terugdringen van hinder. We waarderen het zeer dat u zich als Kamerlid blijft inzetten om de leefkwaliteit van omwonenden van luchthavens te verbeteren. Als gemeente die veel overlast ervaart van startende en landende vluchten van Schiphol (met name op de Aalsmeerbaan), zijn wij voorstander van het terugdringen van (geluids)hinder. Ook een (gedeeltelijk) verbod op nachtvluchten kan bijdragen aan het verminderen van overlast. Hoewel ook onze inwoners een verstoorde nachtrust ervaren, bestaat er ook grote zorg over het opheffen van nachtvluchten. Onze grootste zorg is dat een verbod op nachtvluchten resulteert in een verschuiving van vluchten naar secundaire banen, zoals de Aalsmeerbaan. Dat zou betekenen dat onze inwoners, overdag en/of aan de randen van de nacht, nog meer overlast te verduren krijgen, terwijl de maat nu al meer dan vol is. Wij verwijzen in die zin ook naar de zienswijze van de gemeente Aalsmeer, als eveneens zwaarbelaste buurgemeente in de Zuidoosthoek.

Wat ons betreft zijn de consequenties van een dergelijk verbod nog onvoldoende in beeld gebracht. Enerzijds wat een verbod voor consequenties heeft voor de verschuiving naar de dag en voor de piekuurbelasting. Anderzijds als het gaat om de effecten op economie en internationale connectiviteit. 

Herstellen verstoorde balans 

In uw Memorie van Toelichting stelt u terecht dat de regels rond geluid, vliegbewegingen, wonen en nachtrust de belangen van de luchtvaartsector in balans moeten brengen met de belangen van bewoners en hun gezondheid. Wij blijven er bij de sector, het Rijk en in diverse regionale overleggen op aandringen dat de balans hersteld moet worden. Een belangrijk voorbeeld van deze verstoorde balans zijn de afspraken over preferent baangebruik, die in de praktijk anders uitpakken dan gewenst. Want de Aalsmeerbaan als secundaire baan doet de afgelopen jaren (voorafgaand aan de coronacrisis), op basis van het gebruik, dienst als primaire baan. Dit had tot gevolg dat de overlast de afgelopen jaren sterk is toegenomen. Wij hebben veelvuldig onze zorgen hierover geuit bij de sector en het Rijk, zonder noemenswaardig resultaat. Onze gemeenteraad kan ook niet anders concluderen dan: ‘genoeg is genoeg’.  Omdat minder hinder nauwelijks te realiseren is, zeker als steeds meer partijen vinden dat niemand er op achteruit mag gaan, heeft de gemeenteraad van Uithoorn op 4 maart jl. een motie aangenomen. In deze motie staat dat vastgehouden moet worden aan het nakomen van de afspraken in het Aldersakkoord over hinderbeperking in de Zuidoosthoek (het zwaarbelaste gebied waar Uithoorn ook in ligt). In het tweede punt staat dat het beduidend verminderen van het aantal vluchten de enige haalbare oplossing is om hinder te beperken, zeker als je de wens respecteert dat niemand er op achteruit mag gaan. 

Vliegverbod nacht mag niet leiden tot verschuiving vluchten naar secundaire banen overdag 

In het initiatiefvoorstel is ruime aandacht voor een vergelijking met andere luchthavens waar, aanvullend op het nachtverbod, strengere eisen gelden voor de randen van de dag/nacht. Onderbelicht in uw initiatiefvoorstel blijft echter de vraag waar de vluchten heen verschuiven bij de inwerkingtreding van dit verbod. Nachtvluchten vinden nu uitsluitend plaats vanaf de primaire banen. Met het huidig aantal vliegbewegingen worden de primaire banen overdag al volledig vol gevlogen, en is er de afgelopen jaren sprake van groei van het aantal vliegbewegingen op de secundaire banen. Ook bij een (gedeeltelijke) nachtsluiting blijft ons motto ‘genoeg is genoeg’ gelden. Een verbod op nachtvluchten mag onder geen beding leiden tot extra vluchten op de Aalsmeerbaan. Niet aan de randen van de dag/nacht, maar ook niet elders op de dag. En zeker niet bij het vasthouden aan het aantal van 500.000 vluchten. Ook speelt hierbij dat er nauwelijks nog momenten van rust zijn op zowel doordeweekse dagen als in het weekend. We doen dan ook de oproep om in het definitieve wetsvoorstel mitigerende maatregelen dan wel voorwaardelijke verplichtingen op te nemen die voorkomen dat hinderverplaatsing van primaire naar secundaire banen plaatsvindt, of naar de Zuidoosthoek in het algemeen. 

Tot slot 

De mate van hinderbeleving is subjectief en is niet per saldo te middelen. Dit geldt ook voor de mate van overlast die men juist in de nacht of gedurende de dag ervaart. Wel geldt dat er een einde moet komen aan de verstoorde balans tussen de sector en de omgeving, waarbij hinderbeperking het uitgangspunt vormt. De afgelopen periode lijkt eindelijk een trend zichtbaar waarbij in de maatschappelijke discussie steeds meer waarde wordt gehecht aan de leefkwaliteit. Dat maakt het momentum om de verstoorde balans te herstellen kansrijk; verlies hierbij niet de leefkwaliteit van gemeenten uit het oog die overlast ervaren van secundaire banen. 

Graag lichten wij onze zienswijze toe in een persoonlijk gesprek.